Menu
Udar mózgu pozostaje jednym z głównych wyzwań dla zdrowia publicznego na całym świecie, będąc trzecią najczęstszą przyczyną śmierci oraz główną przyczyną inwalidztwa wśród dorosłych. Co roku setki tysięcy osób na świecie doświadczają udaru. Może on dotknąć każdego, niezależnie od wieku, choć ryzyko znacznie wzrasta po 60. roku życia.
Stanowi około 80% wszystkich przypadków udaru i wynika z blokady naczyń krwionośnych dostarczających krew do mózgu. Przyczyną może być zator (kawałek zakrzepu lub innej substancji przemieszczający się przez krwiobieg) lub zakrzepica (lokalne gromadzenie się zakrzepów krwi). Blokada ta prowadzi do niedotlenienia i uszkodzenia tkanki mózgowej.
Obejmuje udary, w których dochodzi do krwawienia wewnątrz mózgu lub do jego opon, najczęściej na skutek pęknięcia naczynia krwionośnego osłabionego przez nadciśnienie tętnicze lub inną chorobę. Udary krwotoczne, choć mniej liczne niż niedokrwienne, są zazwyczaj poważniejsze i trudniejsze w leczeniu.
Tutaj często niezbędne okazuje się wsparcie neurologopedy w zakresie nauki przyjmowania pokarmów, gdyż chory przejawia m.in. nasilony brak koordynacji ruchów odpowiedzialnych za formowanie i transport bolusa pokarmowego.
Specyficzny typ udaru krwotocznego, w którym krwawienie zachodzi między mózgiem a jego oponami. Najczęściej wywołany jest pęknięciem tętniaka – niewielkiego, osłabionego wypuklenia na ścianie naczynia krwionośnego.
Przejściowy atak niedokrwienny, znany jako TIA (ang. Transient Ischemic Attack), charakteryzuje się tymczasowym zmniejszeniem przepływu krwi do określonej części mózgu. Objawy TIA są podobne do objawów udaru, włączając trudności z mówieniem, paraliż lub drętwienie kończyn, utratę równowagi czy nagłe zaburzenia widzenia. Zasadniczą różnicą jest, że objawy te ustępują całkowicie zwykle w ciągu kilku minut, do kilku godzin. TIA jest ważnym sygnałem ostrzegawczym, który może wskazywać na wysokie ryzyko wystąpienia pełnowymiarowego udaru niedokrwiennego i wymaga natychmiastowej oceny medycznej.
Udar niedokrwienny z objawami odwracalnymi, czyli RIND, jest stanem, w którym objawy neurologiczne przetrwały dłużej niż 24 godziny, ale całkowicie ustępują przed upływem 21 dni. Ta forma udaru sugeruje, że doszło do znaczniejszego ograniczenia przepływu krwi do mózgu niż w przypadku TIA, ale skutki są odwracalne i nie prowadzą do trwałego uszkodzenia tkanki mózgowej.
W dokonanym udarze niedokrwiennym (ang. Completed Stroke – CS) dochodzi do trwałego uszkodzenia tkanki mózgowej z powodu długotrwałego niedotlenienia. Objawy, takie jak paraliż, trudności z mówieniem, zaburzenia widzenia czy problemy z pamięcią i koncentracją, mogą być stałe i nie ustępują z czasem. Leczenie skupia się na minimalizowaniu dalszych uszkodzeń oraz rehabilitacji, aby przywrócić funkcjonowanie pacjenta w możliwie największym zakresie.
Udar postępujący charakteryzuje się stopniowym narastaniem objawów neurologicznych. Początkowo objawy mogą być łagodne, ale z czasem coraz bardziej się nasilają. Wskazuje to na stopniowe pogarszanie się stanu pacjenta i zwiększające się uszkodzenie mózgu. Udar postępujący wymaga natychmiastowej interwencji medycznej, aby zatrzymać proces niszczenia tkanki mózgowej i zmniejszyć ryzyko trwałych deficytów.
Udar mózgu jest sytuacją awaryjną, która wymaga natychmiastowej pomocy medycznej! Rozpoznanie objawów udaru i szybka reakcja są kluczowe dla zminimalizowania trwałych uszkodzeń mózgu i zwiększenia szans pacjenta na pełne odzyskanie zdrowia. Poniżej przedstawiamy rozbudowany opis objawów udaru mózgu, które mogą pomóc w rozpoznaniu tego stanu i podjęciu działań.
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych objawów udaru jest nagłe drętwienie lub osłabienie mięśni, zwłaszcza jeśli dotyczy jednej strony ciała. Osoba może odczuwać częściową lub całkowitą niemożność poruszania twarzą, ramieniem lub nogą po jednej stronie.
Udar może spowodować nagłe trudności z mówieniem i rozumieniem mowy. Osoba doświadczająca udaru może mówić niewyraźnie, mieć problemy z formułowaniem słów lub nie być w stanie zrozumieć, co do niej mówisz.
Symptomem udaru może być również nagła utrata widzenia w jednym oku lub w obu oczach albo podwójne widzenie.
Niespodziewany, intensywny ból głowy, któremu nie można przypisać innej przyczyny, może świadczyć o udarze, szczególnie jeśli towarzyszą mu inne objawy.
Osoba może mieć trudności z chodzeniem, utrzymywaniem równowagi lub koordynacją ruchów.
Test FAST jest szybkim sposobem na ocenę potencjalnego udaru:
Zwiększaj świadomość objawów udaru. Kliknij na poniższą grafikę, pobierz ją i powieś w swoim miejscu pracy.
Udar mózgu wymaga natychmiastowej opieki medycznej. Im szybciej osoba chora otrzyma pomoc, tym większe są szanse na ograniczenie uszkodzeń mózgu i korzystniejsze rokowania. Opóźnienie w leczeniu może prowadzić do trwałych uszkodzeń neurologicznych, dlatego tak istotne jest, aby przy pierwszych objawach udaru działać natychmiast.
Rozpoznanie objawów udaru i szybka reakcja mogą uratować życie i zminimalizować trwałe uszkodzenia mózgu. Wiedza na temat różnych rodzajów udarów oraz ich objawów jest kluczowa dla każdego, by móc odpowiednio zareagować w sytuacji zagrożenia. Ważne jest, by pamiętać o regularnych badaniach kontrolnych i utrzymywaniu zdrowego stylu życia, by zmniejszyć ryzyko udaru.
Odwiedź nasz Facebook i Instagram!
